Do 31 grudnia 1993 r. stosowanie Polskich Norm było obowiązkowe. Nieprzestrzeganie ich postanowień było naruszeniem prawa. Od 1 stycznia 1994 r. korzystanie z Polskich Norm jest dobrowolne, przy czym do 31 grudnia 2002 r. istniała możliwość nakładania przez właściwych ministrów i w pewnych przypadkach obowiązku ich stosowania. Od 1 stycznia 2003 r. stosowanie Polskich Norm jest całkowicie dobrowolne (rozdział 3, art. 5, pkt 3 ustawy o normalizacji z 12 września 2002 r., tekst jedn.: Dz.U. z 2015 r. poz. 1483).
Przywoływanie norm w rozporządzeniach ministrów nie skutkuje nałożeniem obowiązku ich stosowania, ponieważ jest to niezgodne z prawem – akt prawny niższego rzędu nie może zmieniać postanowień aktu wyższego rzędu.
Tylko wskazanie w ustawie na normę skutkuje obowiązkiem jej stosowania.
Specyficzna sytuacja dotyczy zamówień publicznych, czyli prac lub dostaw wykonywanych na rzecz instytucji publicznych. Do niedawna zamawiający miał obowiązek opisywać przedmiot zamówienia „za pomocą cech technicznych i jakościowych, z zachowaniem Polskich Norm przenoszących normy europejskie lub norm innych państw członkowskich Europejskiego Obszaru Gospodarczego przenoszących te normy”. Zmieniła to ustawa z 22 czerwca 2016 r. nowelizująca Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2016 r. poz. 1020). Według niej odniesienie się w zamówieniu do Polskich Norm przenoszących normy europejskie jest jednym ze sposobów opisywania przedmiotu zamówienia.
Mimo że prawo obecnie nie nakazuje twardo stosowania Polskich Norm, jednak korzystanie z zawartych w nich wytycznych daje gwarancję poprawnego wykonania instalacji czy przeprowadzenia pomiarów elektrycznych. A w sprawach spornych powołanie się na normy to poważny argument.
/WiedzaiPraktyka
/wip