W pomieszczeniach mieszkalnych i biurowych dla ograniczenia zjawiska elektryzacji należy:

• utrzymywać wilgotność względną nie mniejszą niż 75% przez stosowanie – głównie w okresie grzewczym – nawilżaczy, a także jonizatorów powietrza. Nawilżacze i jonizatory pobierają niewielką moc rzędu kilku watów. W zależności od typu mogą być zasilane z instalacji 230 V za pośrednictwem przetwornika lub wymiennie także z baterii,

• stosować wykładziny podłogowe o odpowiedniej rezystywności, na tyle małej, aby zapobiec gromadzeniu i utrzymywaniu się ładunków elektrostatycznych. Wiele firm na świecie produkuje wykładziny o zmniejszonej rezystywności. Zgodnie z definicją, jaką zawiera wycofana bez zastąpienia norma PN–P–04980:1990 Tekstylia – Pokrycia podłogowe – Wyznaczanie i ocena antyelektrostatyczności metodą symulowania procesu chodzenia są to na przykład włókiennicze pokrycia podłogowe, dla których ładunek elektrostatyczny generowany na osobie chodzącej po pokryciu jest tak niski, że nie powoduje wyczuwalnych efektów rozładowania przy dotknięciu do uziemionych elementów. Wykładziny muszą być przy tym kładzione w sposób zapewniający ich dokładne uziemienie w celu odprowadzenia ładunków,

• powlekać wykładziny, okładziny i wszelkie tworzywa izolacyjne stosowane w mieszkaniach i biurach środkami zwiększającymi odpływ ładunków, w tym lakierami i farbami,

• płukać odzież w płynach antystatycznych,

• dla ochrony urządzeń elektronicznych stosować specjalne dmuchawy zjonizowanego powietrza (rys. 1).

Rys. 1. Ochrona urządzeń elektronicznych nadmuchem zjonizowanego powietrza (Fraser Anti-Static Techniques Ltd)

W przemyśle oprócz środków stosowanych w warunkach mieszkalnych czy biurowych wiele procesów wymaga stosowania specjalnych urządzeń ograniczających zjawiska związane z elektrycznością statyczną. Do usuwania ładunków elektrostatycznych stosuje się specjalne jonizatory powietrza. Są to urządzenia przenośne lub montowane na stałe na liniach produkcyjnych.

mgr inż. Janusz Strzyżewski
członek Centralnego Kolegium Sekcji Instalacji i Urządzeń Elektrycznych, członek Polskiego Komitetu Oświetleniowego SEP, członek Izby Inżynierów Budownictwa