Kategorie zagrożenia łukiem elektrycznym

Zwarcia łukowe pojawiają się zazwyczaj w rozdzielniach średniego napięcia, gdzie prąd zwarciowy wynosi od kilku do kilkudziesięciu kA. Zjawisko to jest bardzo niebezpieczne dla przebywających w pobliżu ludzi. Grozi nie tylko porażeniem, ale także oparzeniem lub oślepieniem.

Kategorie zagrożenia łukiem elektrycznym

Zwarcia łukowe pojawiają się zazwyczaj w rozdzielniach średniego napięcia, gdzie prąd zwarciowy wynosi od kilku do kilkudziesięciu kA. Zjawisko to jest bardzo niebezpieczne dla przebywających w pobliżu ludzi. Grozi nie tylko porażeniem, ale także oparzeniem lub oślepieniem.

Stopień zagrożenia określany w 4 kategoriach zależy od wartości energii łuku mierzonej w cal/cm2 (tabela 1).

Tabela 1. Kategoria zagrożenia zależna od wartości energii łuku

Kategoria zagrożenia

Energia łuku zwarcia [cal/cm2]

0

0–1,2

1

1,2–4,0

2

4,0–8,0

3

8,0–25,0

4

25,0–40,0

W zależności od kategorii zagrożenia stosuje się odpowiedni ubiór ochronny. W przypadku przekroczenia górnej granicy energii dla 4 kategorii brak jest jednak możliwości ochrony.

Stopień zagrożenia wyładowaniem łukowym ustala się, stosując następujący tok postępowania:

– analiza parametrów elementów systemu,

– ustalenie normalnego trybu zasilania systemu,

– ustalenie wartości prądów zwarcia trójfazowego w poszczególnych elementach systemu,

– ustalenie prądów zwarciowych w czasie palenia się łuku,

– analiza urządzeń zabezpieczających oraz czasu palenia się łuku,

– analiza rodzaju rozpatrywanego urządzenia oraz jego napięcia znamionowego,

 – określenie odległości roboczej pracownika od analizowanych urządzeń,

– określenie spodziewanej energii łuku i strefy jego działania,

– określenie kategorii zagrożenia.

Pracodawca ma obowiązek wyposażenia pracowników narażonych na porażenie łukiem w odpowiedni sprzęt ochronny chroniący przede wszystkim głowę i korpus. Natomiast pracownicy są zobowiązani dbać o ten sprzęt i przechowywać go w odpowiednich warunkach oraz sprawdzać każdorazowo przed użyciem.

Autor: mgr inż. Janusz Strzyżewski, członek Centralnego Kolegium Sekcji Instalacji i Urządzeń Elektrycznych, członek Polskiego Komitetu Oświetleniowego SEP
Słowa kluczowe:
łuk elektryczny