Jakie wymagania powinno spełniać oświetlenie w obiektach handlowych

Zgodnie z treścią § 59 rozporządzenia w sprawie warunków technicznych pomieszczenia przeznaczone na pobyt ludzi oraz przestrzenie komunikacyjne we wnętrzach powinny mieć zapewnione odpowiednie do potrzeb oświetlenie światłem sztucznym. Oświetlenie takie powinno zapewniać możliwość użytkowania całej powierzchni pomieszczenia. Celem wyeliminowania możliwości olśnienia przy przechodzeniu do sąsiadujących ze sobą pomieszczeń ich sztuczne oświetlenie powinno być na zbliżonym poziomie. Ponadto zgodnie z § 180a w budynkach handlowo-usługowych wartość mocy jednostkowej oświetlenia nie może przekraczać określonych wartości uzależnionych od klasy kryteriów.

Jakie wymagania powinno spełniać oświetlenie w obiektach handlowych

Zgodnie z treścią § 59 rozporządzenia w sprawie warunków technicznych pomieszczenia przeznaczone na pobyt ludzi oraz przestrzenie komunikacyjne we wnętrzach powinny mieć zapewnione odpowiednie do potrzeb oświetlenie światłem sztucznym. Oświetlenie takie powinno zapewniać możliwość użytkowania całej powierzchni pomieszczenia. Celem wyeliminowania możliwości olśnienia przy przechodzeniu do sąsiadujących ze sobą pomieszczeń ich sztuczne oświetlenie powinno być na zbliżonym poziomie. Ponadto zgodnie z § 180a w budynkach handlowo-usługowych wartość mocy jednostkowej oświetlenia nie może przekraczać określonych wartości uzależnionych od klasy kryteriów.

Kryteria te dla obiektów handlowych w rozporządzeniu ustalono następująco:

– przy spełnianiu kryteriów oświetlenia w stopniu podstawowym A = 15 W/m2, – przy spełnianiu kryteriów oświetlenia w stopniu rozszerzonym B = 25 W/m2,

– przy spełnianiu kryteriów oświetlenia w stopniu pełnym z uwzględnieniem komunikacji wizualnej C = 35 W/m2.

Spełnienie tych kryteriów wiąże się z optymalizacją zastosowanych rozwiązań takich jak dobór odpowiednio wydajnych źródeł światła oraz zastosowanie odpowiedniego systemu konserwacji.

Minimalne wartości określone przez normę to 300 lx w sali sprzedaży i 500 lx w strefie kasowej oraz na stołach do pakowania. Wymagania zawarte w normie przytoczono w tabeli 1.

Tabela 1. Wymagania normatywne dotyczące oświetlenia miejsc sprzedaży wg PN-EN 12464-1:2012

Nr ref.

Oświetlany obszar

Ēm [lx]

UGRL

Uo

Ra

5.27.1

sprzedaży

300

22

0,40

80

5.27.2

kasy

500

19

0,60

80

5.27.3

pakowania

500

19

0,60

80

Ēm – eksploatacyjne natężenie oświetlenia,

UGRL – limitowany wskaźnik ujednoliconej ocenyolśnienia,

Uo – równomierność oświetlenia,

Ra – wskaźnik oddawania barw (źródeł światła).

Norma określa wymagania oświetleniowe tylko dla hal sprzedażowych dużych centrów handlowych. Brak jest w niej natomiast wymagań dla obiektów kameralnych oraz dla oświetlenia ekspozycyjnego. Pominięto także sprawę oświetlenia wystaw sklepowych.

W obiektach handlowych, tak jak we wszystkich pomieszczeniach, w których ludzie przebywają przez dłuższy czas, wskaźnik oddawania barw zastosowanych źródeł światła nie może mieć niższej wartości niż 80. Szczególnej uwagi wymaga dobór opraw do oświetlania stanowisk pracy, w których występują monitory ekranowe. Zagadnienie to było omówione w tekście poświęconym oświetleniu biurowemu.

Oświetlenie awaryjne. Przepis o oświetleniu awaryjnym dotyczą przede wszystkim dużych obiektów handlowych o powierzchni ponad 2000 m2 oraz garaży podziemnych o powierzchni ponad 1000 m2 często stanowiących fragment obiektu handlowego.

W obiektach handlowych zwykle stosowane jest oświetlenie ewakuacyjne umożliwiające bezpieczne opuszczenie obiektu przez zgromadzonych w nim ludzi.

Autor: mgr inż. Janusz Strzyżewski, członek Centralnego Kolegium Sekcji Instalacji i Urządzeń Elektrycznych, członek Polskiego Komitetu Oświetleniowego SEP, członek Izby InżynierówBudownictwa
Słowa kluczowe:
oświetlenie w sklepie