Czym są zapady napięcia i co powodują

Zapady definiowane są jako krótkotrwałe obniżenie się wartości napięcia poniżej dopuszczalnego poziomu −10% lub rzadziej −15%. Czas trwania zapadu definiowany jest na ogół jako przedział od 10 ms do 1 s. Natomiast czas trwania zapadu tz jest mierzony, w przypadku sieci niskiego napięcia, od momentu obniżenia się wartości napięcia poniżej dopuszczalnej 90% Un do ponownego wzrostu powyżej wartości 90% Un.

Czym są zapady napięcia i co powodują

Zapady definiowane są jako krótkotrwałe obniżenie się wartości napięcia poniżej dopuszczalnego poziomu −10% lub rzadziej −15%. Czas trwania zapadu definiowany jest na ogół jako przedział od 10 ms do 1 s. Natomiast czas trwania zapadu tz jest mierzony, w przypadku sieci niskiego napięcia, od momentu obniżenia się wartości napięcia poniżej dopuszczalnej 90% Un do ponownego wzrostu powyżej wartości 90% Un.

W zależności od stosowanej normy krótkotrwałe obniżenie się napięcia nie jest nazywane zapadem, gdy wartość napięcia spadnie poniżej 10% wartości napięcia nominalnego lub 1% wartości napięcia nominalnego. Poniżej tego poziomu mówi się już o zaniku napięcia lub przerwie w zasilaniu, nawet jeśli jest ona krótkotrwała.

Zapady napięcia spowodowane są głównie przez: zwarcia w sieciach elektrycznych, operacje łączeniowe w infrastrukturze przesyłającej energię, rozruchy maszyn elektrycznych o znaczącej mocy, załączanie odbiorników charakteryzujących się udarowym prądem startowym (np. zespoły prostowników). Obecność zapadów napięcia w sieciach elektroenergetycznych jest nieunikniona.

Wystąpienie zapadu napięcia może między innymi doprowadzić do: zadziałania zabezpieczeń podnapięciowych, do odłączenia się układów napędowych wyposażonych w np. stycznik, do wyłączenia się urządzeń odbierających energię elektryczną.

Ocena zapadów odbywa się na podstawie pomiarów, które pozwalają na uzyskanie informacji o minimalnej wartości skutecznej napięcia Uz, odchyleniu napięcia w trakcie zapadu ΔUz, a także czasie trwania zapadu tz.

Dodatkowym parametrem, używanym czasami do oceny skali zapadu jest tzw. energia zapadu, której wyliczenie odbywa się na podstawie pomiarów wartości skutecznej napięcia dla wszystkich okresów sinusoidy w trakcie trwania zapadu.

Autor: dr inż. Łukasz Rosłaniec, absolwent studiów magisterskich i doktoranckich na Wydziale Elektrycznym Politechniki Warszawskiej