Gdy przepływ prądu upływu trwa względnie długo, to pozornie stan izolacji poprawia się, staje się ona bowiem sucha, zwiększa się jej rezystancja – trudniej przewodzi prąd, co powoduje, że okresowo prąd upływu przestaje się zwiększać. Stan taki nie jest jednak trwały i po krótkim czasie prąd upływu rośnie. Początkowo prądy te są niewielkie i nie aktywują zabezpieczeń nadprądowych. Z czasem jednak następuje, najpierw powolna, potem przyspieszająca degradacja izolacji i wreszcie, gdy prąd upływu osiągnie wartość około 100 mA, następuje zwęglenie izolacji postępujące w kierunku zasilania i tworzy się mostek węglowy. Prąd ten bardzo szybko zwiększa swoją wartość do kilkuset mA, co przy wartościach 300 mA do 500 mA może doprowadzić do zapalenia znajdujących się w pobliżu materiałów palnych. Prądy upływu mogą doprowadzić do powstania łuku elektrycznego. Wartość płynącego prądu zależy również od rezystancji dodatkowych oraz rezystancji łuku. Najczęściej nie powoduje on zadziałania zabezpieczeń przetężeniowych. W tabeli 1. podane są najczęstsze przyczyny nadmiernego wzrostu prądu upływu spowodowane pogorszeniem izolacji.
Przyczyny zwiększania się prądów upływu
Proces degradacji izolacji jest na ogół długotrwały, tylko uszkodzenia mechaniczne powstają nagle. Objawem postępującej degradacji izolacji jest obniżanie się jej rezystancji. Osłabienia izolacji niepowodujące bezpośredniego zwarcia przyczyniają się do przepływu zwiększonych prądów upływu, zwłaszcza do ziemi, o wartościach od kilku do kilkudziesięciu, a niekiedy nawet do kilkuset miliamperów. Prądy te są skupione w jednym miejscu lub na niewielkim odcinku przewodu.
Przyczyny zwiększania się prądów upływu
Proces degradacji izolacji jest na ogół długotrwały, tylko uszkodzenia mechaniczne powstają nagle. Objawem postępującej degradacji izolacji jest obniżanie się jej rezystancji. Osłabienia izolacji niepowodujące bezpośredniego zwarcia przyczyniają się do przepływu zwiększonych prądów upływu, zwłaszcza do ziemi, o wartościach od kilku do kilkudziesięciu, a niekiedy nawet do kilkuset miliamperów. Prądy te są skupione w jednym miejscu lub na niewielkim odcinku przewodu.
Tabela 1. Najczęstsze przyczyny powodujące nadmierny wzrost prądu upływu
Przyczyny powodujące uszkodzenie izolacji i wzrost prądu upływu |
Rodzaj przyczyny |
elektryczne |
Przepięcia, przetężenia |
mechaniczne |
Skręcanie, zginanie, przełamanie, zgniatanie |
środowiskowe |
Zawilgocenie, substancje chemiczne, drgania i wibracje, promieniowanie UV |
eksploatacyjne |
Brak oględzin w odpowiednich terminach, przeglądów, konserwacji, niestaranne naprawy, nieodpowiednie nastawienie zabezpieczeń |