Selektywność działania bezpieczników topikowych

Przy doborze bezpieczników topikowych trzeba zapewnić, aby w razie zwarcia lub przeciążenia w zabezpieczonym obwodzie działały one wybiórczo – selektywnie.

Selektywność działania bezpieczników topikowych

Przy doborze bezpieczników topikowych trzeba zapewnić, aby w razie zwarcia lub przeciążenia w zabezpieczonym obwodzie działały one wybiórczo – selektywnie.

Oznacza to, że na wystąpienie zakłócenia (zwarcia lub przeciążenia) powinno zareagować zabezpieczenie:

  • najbliższe miejscu uszkodzenia, wyłączając tylko obwód, w którym wystąpiło uszkodzenie (zwarcie lub przeciążenie), bez przerywania zasilania innych obwodów;
  • które ma odpowiednią zdolność wyłączania i wykona je poprawnie.

Rozróżnia się dwa zakresy selektywności:

  • selektywność całkowitą, polegającą na działaniu niezależnie od warunków występujących w zabezpieczonym obwodzie, np. przy największym spodziewanym prądzie zwarciowym;
  • selektywność częściową, gdy działa ona w większości przypadków zakłóceń w wyniku świadomej rezygnacji z działania w przypadku zakłóceń mało prawdopodobnych, np. trójfazowych, ponieważ w praktyce najczęściej występują zwarcia jednofazowe, rzadziej dwufazowe, a jeszcze rzadziej trójfazowe. Mimo to wskazane jest dobieranie bezpieczników do największego spodziewanego prądu zwarciowego, aby uniknąć ich zniszczenia nawet w przypadku uszkodzeń mało prawdopodobnych.

Przy określaniu selektywności zabezpieczeń przy przetężeniach konieczne jest posługiwanie się charakterystykami czasowo-prądowymi (t-f(I)) urządzeń zabezpieczających w zakresie przeciążeniowym i zwarciowym przy czasach wyłączenia t > 0,1s i charakterystykami całek Joule’a [I2 t = f(I)] w zakresie zwarciowym t < 0,1s. Charakterystyki czasowo-prądowe przedstawiane przez producentów bezpieczników nie są wystarczające przy spodziewanych dużych prądach zwarciowych, bo posługują się wartościami znamionowymi, prądów i czasów, a nie rzeczywistymi. Są one ponadto bezużyteczne przy ocenie selektywności, gdy przy połączeniu szeregowym przynajmniej jedno z urządzeń wyłączających zwarcia ma działanie ograniczające prąd zwarciowy.

Autor: inż. Michał Świerżewski absolwent Wydziału Elektrycznego Politechniki Warszawskiej; specjalista w zakresie instalacji elektrycznych w wykonaniu przeciwwybuchowym
Słowa kluczowe:
bezpieczniki topikowe